As tres Leis de Mendel

modelos básicos de Mendel

Os principios básicos do modelo de herdanza de Gregor Mendel mantivéronse por máis dun século. Poden explicar como as diferentes características hérdanse nun amplo espectro de organismos, incluíndo aos seres humanos.

Algúns dos elementos crave do modelo orixinal de Mendel son:

-Os trazos hereditarios están determinados por factores hereditarios, agora chamados xenes. Os xenes veñen en pares (é dicir, están presentes en dúas copias nun organismo).

Os xenes veñen en diferentes versións, agora chamados alelos. Cando un organismo ten dous diferentes alelos dun xene, un (o alelo dominante) esconderá a presenza do outro (alelo recesivo) e determinará a aparencia.

Durante a produción de gametos, cada óvulo e espermatozoide recibe só una das dúas copias do xene presente no organismo e a copia asignada a cada gameto é aleatoria (lei da segregación).

Os xenes de diferentes trazos hérdanse de maneira independente un do outro (lei da distribución independente).

Estas regras seguen sendo a base da nosa comprensión da herdanza, é dicir, como se transmiten os trazos e como o genotipo dun organismo (conxunto de alelos) determina o seu fenotipo (características observables). Con todo, agora sabemos dalgunhas excepcións, ampliacións e variacións, as cales se deben engadir ao modelo co fin de explicar con todo detalle os patróns de herdanza que observamos ao noso ao redor.

Mendel presentoa tres teorias chamadas "leis de Mende":

• 1ª Lei de Mendel: Establece que se se cruzan dúas razas puras (un homocigoto dominante cun recesivo) para un determinado carácter, os descendentes da primeira xeración serán todos iguais entre si, fenotípica e genotípicamente, e iguais fenotípicamente a un dos proxenitores (de genotipo dominante), independentemente da dirección do cruzamiento. Expresado con letras maiúsculas as dominantes (A = amarelo) e minúsculas as recesivas (a = verde), representaríase así:AA + aa = Aa, Aa, Aa, Aa       

	A	A
a	Aa	Aa
a	Aa	Aa

• 2ª Lei de Mendel: Esta lei establece que durante a formación dos gametos, cada alelo dun par sepárase do outro membro para determinar a constitución xenética do gameto filial. É moi habitual representar as posibilidades de hibridación mediante un cadro de Punnett.Mendel obtivo esta lei ao cruzar diferentes variedades de individuos heterocigotos (diploides con dúas variantes alélicas do mesmo xene: Aa) e puido observar nos seus experimentos que obtiña moitos chícharos con características de pel amarela e outros (menos) con características de pel verde, comprobou que a proporción era de 3/4 de cor amarela e 1/4 de cor verde (3:1):Aa + Aa = AA, Aa, Aa, aa.

	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa

• 3ª Lei de Mendel: En ocasións é descrita como a 2.ª Lei, en caso de considerar só dúas leis (criterio baseado en que Mendel só estudou a transmisión de factores hereditarios e non o seu dominancia/expresividade). Mendel concluíu que diferentes trazos son herdados independentemente uns doutros, non existe relación entre eles, por tanto o patrón de herdanza dun trazo non afectará o patrón de herdanza doutro. Só cúmprese naqueles xenes que non están ligados (é dicir, que están en diferentes cromosomas) ou que están en rexións moi separadas do mesmo cromosoma. Neste caso a descendencia segue as proporcións. Representándoo con letras, de pais con dúas características AALL e aall (onde cada letra representa unha característica e a dominancia pola maiúscula ou minúscula), por entrecruzamiento de razas puras (1.ª Lei), aplicada a dous trazos, resultarían os seguintes gametos:AL + al = AL, Al, aL, al.

	AL	Al	aL	al
AL	AL-AL	Al-AL	aL-AL	al-AL
Al	AL-Al	Al-Al	aL-Al	al-Al
aL	AL-aL	Al-aL	aL-aL	al-aL
al	AL-al	Al-al	aL-al	al-al